Nhằmphát triển cây xoài theo hướng bền vững, Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệpTây Nguyên (WASI) đang thực hiện Dự án “Phát triển chuỗi giá trị xoài trên địabàn huyện biên giới Ea Súp tỉnh Đắk Lắk”.
Pháthuy lợi thế vùng
Làhuyện biên giới, đất đai và khí hậu của Ea Súp mang tính đặc thù, khắc nghiệthơn so với các khu vực khác trong tỉnh: mùa khô thời tiết oi bức, nhiệt độ lênđến 40 - 420C, độ ẩm không khí xuống thấp dưới 70%, tầng đất mỏng, nghèo dinhdưỡng nên thường xuyên thiếu nước vào mùa khô… Vì vậy, việc lựa chọn cây trồngphù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu rất khó, đặc biệt là các cây công nghiệpdài ngày, nên cuộc sống của người dân rất khó khăn. Tuy nhiên, với ý chí vượtkhó làm giàu trên quê hương mình, nông dân Ea Súp đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấucây trồng, đưa các giống cây trồng mới vào sản xuất trong đó có cây xoài. Theosố liệu của Cục Thống kê tỉnh, huyện Ea Súp có khoảng 200 ha xoài với các giốngxoài địa phương, Cát hòa lộc, Đài Loan xanh, Đài Loan tím, xoài ba mùa, Thái,Úc… Trong đó có hơn 150 ha đã cho thu hoạch, với tổng sản lượng hằng năm đạttrên 1.500 tấn, năng suất bình quân đạt trên 10 tấn/ha. Theo đánh giá của bàcon nông dân thì điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu tại Ea Súp rất thích hợp cho câyxoài phát triển nên năng suất khá cao, chất lượng thơm ngon, không thua kém cácvùng trồng xoài khác trên phạm vi cả nước.
Ths.Đặng Đinh Đức Phong, Chủ nhiệm Dự án “Phát triển chuỗi giá trị xoài trên địabàn huyện biên giới Ea Súp tỉnh Đắk Lắk” phân tích, giống xoài địa phương cũngthơm ngon khác biệt so với các loại xoài trên thị trường nhưng vì nhược điểmchín nhanh, vỏ mỏng, thịt mềm nên rất khó bảo quản trong quá trình vận chuyểnđi tiêu thụ. Còn các giống xoài mới – xoài thương mại có thể khắc phục được cácnhược điểm của xoài địa phương như tán cây thấp dễ thu hoạch, quả lớn đồng đều,vỏ cứng, thịt chắc, lâu chín… rất thích hợp với việc phát triển theo hướng hànghóa. Đặc biệt, chính sự khắc nghiệt của điều kiện khí hậu, thời tiết ở Ea Súpđã tạo nên chất lượng thơm, ngon cho quả xoài.
Nângtầm đặc sản
Nhằmxây dựng và quảng bá cho nông sản mang tính khác biệt đặc trưng này, đội ngũcán bộ thực hiện Dự án đã xây dựng thành công mô hình trồng xoài đạt tiêu chuẩnVietGAP theo chuỗi từ nông trại đến bàn ăn. Theo đó, mô hình có diện tích 4,5ha với các giống xoài Cát hòa lộc, Thái… tại thôn 6, xã Cư M’lan. Ông Trần PhúTài, một trong những nông dân trực tiếp thực hiện mô hình cho biết, trước đâyviệc sản xuất chủ yếu canh tác theo tập quán truyền thống. Khi tham gia mô hìnhgia đình được hướng dẫn kỹ thuật canh tác theo hướng VietGAP: ưu tiên sử dụngphân hữu cơ; tạo hình, cắt cành đúng kỹ thuật; hạn chế tối đa việc sử dụngthuốc bảo vệ thực vật; tưới nước tiết kiệm; ghi chép sổ nông hộ đầy đủ; áp dụngbiện pháp IPM trong phòng trừ các loại sâu bệnh hại. Nhờ đó, quả xoài đã vượtqua quá trình kiểm nghiệm khắt khe về tồn dư hóa chất để đạt chứng nhận VietGAPvà đã được bày bán tại siêu thị Co.opmart hơn 5 tấn với giá cao gần gấp đôi sovới giá xoài thương mại theo hình thức truyền thống.
Bêncạnh xây dựng mô hình, Ban chủ nhiệm Dự án còn phối hợp với Hội Nông dân huyệnEa Súp hoàn thành hồ sơ và đăng ký nhãn hiệu tập thể Xoài Ea Súp cho sản phẩmquả xoài tươi trên địa bàn huyện. Ông Nguyễn Thanh Tâm, Phó Giám đốc Trung tâmPhát triển cộng đồng (CDC) phân tích, tiêu chuẩn VietGAP là cơ sở, điều kiện đểnâng tầm Xoài Ea Súp, giúp việc tiếp cận với các thị trường khó tính trong vàngoài nước dễ dàng hơn. Đây cũng là xu thế chung của người tiêu dùng thế giớido đó nó sẽ là điểm nhấn, định hướng để phát triển sản phẩm đặc sản mang nhãnhiệu tập thể là Xoài Ea Súp vươn xa hơn.
Đăngký nhãn hiệu tập thể cho Xoài Ea Súp
ViệnKhoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI) cho biết, đơn vị đang hỗtrợ Hội Nông dân huyện Ea Súp xây dựng thương hiệu xoài.
Theođó, địa phương sẽ sử dụng địa danh “Ea Súp” để đăng ký nhãn hiệu tập thể chosản phẩm xoài của địa phương. Hiện tại, hồ sơ đã được Cục Sở hữu trí tuệ (BộKhoa học – Công nghệ) chấp nhận và đang trong thời gian chờ cấp văn bằng sởhữu. Hiện WASI đang tập hợp, liên kết nông dân thành lập tổ hợp tác, tổ chứccác lớp tập huấn canh tác theo hướng VietGAP và tìm kiếm đối tác thu mua xoàilâu dài, ổn định cho nông dân.
Đượcbiết, đây là một trong những nội dung của Dự án “Phát triển chuỗi giá trị xoàitrên địa bàn huyện biên giới Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk” do WASI thực hiện trong 36tháng (bắt đầu triển khai từ 6-2015).